ผู้ใดกันแน่กำลังเจอปัญหาหัวข้อการถ่ายหนัก โดยเฉพาะอย่างยิ่งท้องผูกอยู่บ้าง ? พวกเรามั่นใจว่าหลายท่านคงยกมือขึ้นรัวๆพร้อมอย่างแน่แท้ โดยเฉพาะกับคนทำงานออฟฟิศวัยทำงานที่พกความตึงเครียดประจำตัวอยู่เสมอเวลา ซึ่งจริงๆปัญหา “ท้องผูก” ฟังๆดูแล้วราวกับจะเกิดเรื่องเล็ก แม้กระนั้นสามารถสร้างความยากแค้นแล้วก็ก่อกวนการใช้ชีวิตไม่น้อย ที่สำคัญการปลดปล่อยให้ท้องผูกอยู่กับพวกเราไปนานๆจนถึงต่อยอดเป็น “ท้องผูกเรื้อรัง” บางทีอาจแปลงเป็นหนทางที่นำมาซึ่งการก่อให้เกิดโรคอันตรายอื่นๆที่จะต้องอาศัยการดูแลและรักษาที่สลับซับซ้อนกันอย่างยิ่งจริงๆ
เรื่องของ
ท้องผูก ผู้คนจำนวนมากอาจมีปัญหาที่สงสัยมานานว่าในความเป็นจริงแล้วจะต้องไม่ถ่ายนานกี่วันถึงจะเรียกว่าท้องผูก อุจจาระอาทิตย์ละ 2 ครั้ง นับเป็นท้องผูกไหม หรืออุจจาระแข็ง จำเป็นต้องออกแรงเบ่ง แบบงี้เรียกว่าท้องผูกได้ไหม ซึ่งที่จริงแล้วการขับถ่ายที่ดีไม่มีความจำเป็นที่จะต้องถ่ายทุกๆวัน ก็แค่จำต้องถ่ายได้ง่าย ไม่จำเป็นที่จะต้องใช้แรงมากและไม่ใช้เวลานาน ซึ่งอันที่จริงแล้วท้องผูกนั้นเป็นอะไรที่มากกว่าเพียงแค่การไม่ถ่ายหรือถ่ายยากลำบอกและถ่ายไม่ออก ซึ่งก็คือปัญหาถ่ายแล้วรู้สึกไม่หมดหรือถ่ายไม่สุด จนถึงอาจจะก่อให้จำเป็นต้องเข้าห้องอาบน้ำหลายคราในหนึ่งวัน ถ่ายยาก จำต้องใช้เวลานานหรือจะต้องออกแรงเบ่งเยอะแยะ ถ่ายได้น้อยกว่า 3 ครั้งต่ออาทิตย์ รวมทั้งถ่ายแล้วรู้สึกเจ็บหรือถ่ายมีเลือดผสม ฯลฯ ซึ่งอาการพวกนี้ล้วนอยู่ในข่ายสภาวะท้องผูกทั้งปวง
ปัญหาท้องผูกนั้นสามารถเกิดขึ้นได้จากนานัปการต้นเหตุ แน่ๆว่าการกินอาหารที่มีรูปร่างของกากใยน้อย กินน้ำน้อย หรือกลั้นอุจจาระเสมอๆ ความเปลี่ยนไปจากปกติของเกลือแร่ภายในร่างกาย โรคทางระบบประสาทหรือทางสมองเป็นต้นว่าโรคพาร์กินสัน หรือ เส้นเลือดสมองตีบ โรคต่อมไร้ท่อบางประเภท ตัวอย่างเช่น สภาวะฮอร์โมนต่อมไทรอยด์ต่ำ หรือ เบาหวาน และก็ยาบางประเภทยกตัวอย่างเช่นยารักษาความดันเลือด ยารักษาพาร์กินสัน รวมทั้ง ยาพาราบางจำพวก เป็นต้นเหตุพื้นฐานที่ทำเริ่มกำเนิดท้องผูกได้ อย่างไรก็ตามในถ้าหากมีสภาวะท้องผูกเรื้อรัง ยังจำเป็นต้องคิดถึงปัจจัยหลักกลุ่มนี้ประกอบกัน เพื่อรักษาให้ตรงต้นเหตุ
ปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินการของไส้ คือปัญหาจากระบบลักษณะการทำงานของไส้เองที่ทำให้ร่างกายกำเนิดปัญหาท้องผูก โดยสามารถแบ่งออกได้คือปัญหาต่างๆดังต่อไปนี้
- กล้ามที่ใช้สำหรับเพื่อการถ่ายดำเนินงานไม่เกี่ยวข้องกัน ปัญหานี้มีต้นเหตุมาจากกล้ามหูรูดไม่คลายเมื่อเบ่งอุจจาระ แล้วก็บางทีอาจเจอร่วมกับกล้ามที่ใช้สำหรับเพื่อการเบ่งดำเนินงานไม่สมบูรณ์ ก็เลยทำให้ถ่ายยากลำบอกและถ่ายไม่ออก ทั้งจำต้องใช้ทั้งยังแรงเบ่งรวมทั้งเวลาสำหรับการถ่ายนานมากกว่าธรรมดา
- การรับทราบความรู้สึกของไส้ส่วนปลายมีความผิดธรรมดาไป ธรรมดาเมื่ออุจจาระปริทาที่ที่สมควรลงมาถึงไส้ส่วนปลาย จะมีการส่งสัญญาณไปถึงสมองเพื่อกระตุ้นให้มีการมีการถ่าย ความไม่ปกติตรงระบบนี้ทำให้พวกเรารู้สึกเจ็บปวดถ่ายเวลาที่อุจจาระจำนวนไม่เหมาะสม อาทิเช่นรู้สึกเร็วไป หรือช้าไป หรือ ไม่รู้จักสึกปวดถ่ายเลย ทำให้การขับถ่ายเป็นได้อย่างลำบาก
- ลำไส้ใหญ่บีบตัวช้าหรือเคลื่อนช้า ทำให้การขับเคลื่อนของอุจจาระลงมาสู่สำใส้ใหญ่ส่วนปลายเป็นได้อย่างช้า รวมทั้งทำให้อุจจาระแข็งถ่ายตรากตรำ หรืออุจจาระแข็งถ่ายออกมาเป็นเม็ดเล็กๆและก็รู้สึกไม่หมดได้
ถึงอย่างไรก็แล้วแต่ท้องผูก ถ่ายยากลำบอกและถ่ายไม่ออกบางทีอาจเป็นอาการนำหรืออาการแสดงของสภาวะอุดกันของลำไส้ใหญ่ได้ตัวอย่างเช่น จากการมีเนื้องอกในลำไส้ใหญ่ หรือจากการรัดของพังทลายพืดที่เกิดขึ้นมาจากการอักเสบเรื้อรังหรือคราวหลังการผ่าตัดในท้องทำให้ไส้มีการตีบแคบลง
ปัญหาท้องผูกเรื้อรังนั้นจำต้องรักษาที่ต้นเหตุ รวมทั้งเมื่อใดก็ตามที่ร่างกายเริ่มมีการถ่ายที่แตกต่างจากปกติไปจากเดิม พวกเราจำเป็นต้องพิจารณาอาการรวมทั้งรีบหาต้นเหตุ เพราะเหตุว่าแม้ปลดปล่อยไว้จนถึงกำเนิดท้องผูกเรื้อรัง โน่นบางทีอาจเปลี่ยนเป็นวิถีทางสู่โรคอันตรายอื่นๆอย่างริดสีดวง ไส้เป็นแผล รวมทั้งสภาวะท้องผูกเองยังเป็นอาการนำหรืออาการที่บ่งชี้ถึงภาวการณ์ไส้ตัน หรือโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ได้
คนไม่ใช่น้อยพบว่าตนเองมีปัญหาสำหรับเพื่อการถ่าย ท้องผูก ถ่ายยากลำบอกและถ่ายไม่ออก ก็จะเริ่มตั้งปัญหาว่าท้องผูกรับประทานอะไรดี หรือท้องผูกเอาไงดี แน่ๆว่าพวกเราสามารถเริ่มดูแลตนเองได้อย่างง่ายดายดังต่อไปนี้
- กินผัก ผลไม้มีกากใย อย่างที่พวกเราทราบดีว่าการกินผักหรือผลไม้ที่มีกากใยสูง จะช่วยซับน้ำรวมทั้งจับกลุ่มก้อนของเสีย ช่วยทำให้ร่างกายขับของเสียข้างหลังการดูดซึมสารอาหารออกมาได้ง่ายดายมากยิ่งขึ้น
- กินน้ำให้พอเพียง การกินน้ำในจำนวนที่สมควรนอกเหนือจากการที่จะดีต่อสภาพร่างกายแล้ว ยังดีต่อการขับถ่ายอีกด้วย เพราะว่าน้ำจะช่วยทำให้อุจจาระนุ่ม รวมทั้งถ่ายได้ง่ายมากยิ่งขึ้นนั่นเอง
- บริหารร่างกายเสมอๆ การบริหารร่างกายไม่เพียงแค่ช่วยเรื่องเผาผลาญเพียงแค่นั้น แต่ว่ายังกระตุ้นการเคลื่อนไหวของลำไส้ใหญ่วันหลังการบริหารร่างกาย ทำให้ระบบการขับถ่ายทำงานได้อย่างมีคุณภาพอีกด้วย
- ฝึกฝนถ่ายตรงเวลา การจัดการกับปัญหาท้องผูกข้อนี้ก็สำคัญไม่แพ้กัน การจัดตารางเวลาเข้าสุขาให้ตรงเวลาจะช่วยทำให้ร่างกายมีการดำเนินการที่เป็นระบบเยอะขึ้น รวมถึงไม่นำเครื่องมือต่างๆเข่นโทรศัพท์มือถือ หรือ หนังสือ หรือทำสิ่งอื่นใดระหว่างที่ทำการขับถ่าย ซึ่งจะช่วยจัดการกับปัญหาการขับถ่ายให้ดียิ่งขึ้นได้นั่นเอง
- ถ้าเกิดมีปัญหาท้องผูกเรื้อรังควรจะเข้ารับการตรวจเพื่อค้นหามูลเหตุ เพื่อรักษาสภาวะท้องผูกเรื้อรังตามเหตุต้นเหตุที่นำไปสู่อาการ
การขับถ่ายบางทีอาจมองเกิดเรื่องที่ไม่สลับซับซ้อนแม้กระนั้นปัญหาท้องผูกเรื้อรังกลับกลายปัญหาที่มีผลต่อคุณภาพชีวิตเป็นอย่างมาก ถ้าหากทดลองเปลี่ยนแปลงการกระทำ ไขปัญหาท้องผูกด้วยตัวเองแล้วไม่ดีขึ้น การตรวจเพื่อหาต้นเหตุ รวมทั้ง การดูแลรักษาที่ตรงกับมูลเหตุสามารถช่วยแก้ไขปัญหาเรื้อรังที่กวนโอ๊ยมาเป็นระยะเวลานานรวมทั้ง เกิดผลดีต่อคุณภาพชีวิตของพวกเราได้ ท้องผูกมิได้พอๆกับยาระบายหรือ การdetoxเสมอ สามารถขอความเห็นเพื่อรับคำชี้แนะอีกทั้งในเรื่องของโรค การกระทำตัว หรือ ตรวจและก็รักษาตามต้นเหตุได้
ถามข้อมูลอื่นๆรวมทั้งนัดหมอถึงที่กะไว้
ศูนย์ทางเดินอาหารแล้วก็ตับ ชั้น 5 โรงหมอหลุดพ้น
เวลา 08.00-20.00 น. โทร. 0-2079-0054
หรือดาวน์โหลด ViMUT Application เพื่อนัดหมายหมอ หรือบริการขอความเห็นแพทย์ออนไลน์
