การสร้างบ้านเอง นับว่าเป็นแนวความคิดที่เหมาะสำหรับผู้ที่มีที่ดินอยู่แล้ว และก็มีไอเดียที่อยากจะสร้างบ้านเอง เพื่อให้ฟังก์ชั่นข้างในบ้านรองรับในสิ่งที่ต้องการสำหรับเพื่อการใช้สอยของเราเยอะที่สุด แต่ว่าอาจไม่ทราบว่าจำเป็นต้องเริ่มอย่างไร อันที่จริงแล้วการเตรียมตัวสร้างบ้าน เพื่ออยู่เองนั้นมีขั้นตอนสำคัญๆที่ควรจะรู้อยู่ 7 ขั้นตอน ลองมาดูว่ามีอะไรบ้าง เพื่อเป็นแนวทางให้กับผู้สนใจนำไปประยุกต์กัน
1. ที่ดินพร้อมสร้างบ้านเอง
ขั้นตอนแรกของการ
สร้างบ้านเองหมายถึงควรมีที่ดินที่พร้อมจะสร้างที่อยู่ที่อาศัย ซึ่งจะต้องผ่านการเรียนรู้มาแล้วว่า อยู่ภายในเขตพื้นที่ที่สามารถก่อสร้างที่อยู่อาศัยได้ มีกระแสไฟฟ้า น้ำประปาผ่าน เพื่อพร้อมสำหรับการพักอาศัย
2. จะต้องกลบที่ดินหรือเปล่า
สิ่งหนึ่งที่ต้องคำนึงก่อนการเตรียมความพร้อมสร้างบ้านเอง คือ ที่ดินที่พวกเรามีต้องถมหรือไม่ ซึ่งหากประเมินแล้วว่า ไม่ต้องถม ก็เริ่มขั้นตอนต่อไปได้เลย แต่ว่าถ้าไตร่ตรองดูแล้ว ที่ดินของพวกเราค่อนข้างต่ำ เสี่ยงกับภาวะน้ำหลาก ก็จำเป็นที่จะต้องถมดิน ซึ่งบางทีอาจจะกลบสูงกว่าถนนคอนกรีตราว 50 เมตร
3. วางแผนเรื่องงบประมาณ
อีกหนึ่งขั้นตอนสำคัญของการสร้างบ้านเองหมายถึงงบประมาณ อันที่จริงแล้วค่าถมที่ดินก็ควรจะอยู่ในงบประมาณของพวกเรา แต่หลายคนก็นิยมที่จะซื้อที่ดิน กลบที่ดินไว้ก่อน ยังไม่เริ่มก่อสร้าง ด้วยเหตุนี้ ก็เลยขอวางหัวข้องบประมาณไว้เป็นลำดับที่ 3 โดยการวางเป้าหมายงบประมาณในการสร้างบ้าน เป็นสิ่งที่จำเป็นมากมาย เพราะนอกจากจะได้ทราบงบประมาณทั้งหมดที่คาดว่าจำเป็นจะต้องใช้แล้ว ยังเป็นแถวทางในการวางเป้าหมายด้านการเงินได้ดิบได้ดีอีกด้วย
โดยสามารถคำนวณเงินสดที่พวกเรามี กับเงินกู้ยืมที่จะใช้เพื่อการสร้างบ้านคราวนี้ วางแผนให้รอบคอบว่า จะกู้รูปร่างกี่เปอร์เซ็นต์ และลงเงินสดเองกี่เปอร์เซ็นต์ ซึ่งหลักสำหรับการคิดของแต่ละคนแตกต่างกัน บางบุคคลต้องการลงเงินสดเยอะแยะ เพราะไม่ต้องการที่จะอยากเสียดอกเบี้ย แต่บางคนเห็นว่า ถ้าหากกู้ได้หมด ก็จะกู้ เพื่อนำเงินสดที่มีสำรองไว้ใช้อันอื่น
4. หาแบบบ้าน/จ้างเขียนแบบ
ขั้นตอนจากนี้เป็นต้นไป จะเขียนในกรณีที่เราจะสร้างบ้านเองด้วยการว่าจ้างผู้รับเหมาก่อสร้าง ไม่ได้ใช้บริการบริษัทรับสร้างบ้าน เพื่อให้เห็นภาพของการเตรียมตัวสร้างบ้าน ครบทุกขั้นตอน เนื่องจากถ้าจ้างบริษัทรับสร้างบ้าน ส่วนใหญ่แล้วหลังจากนั้นก็จะจัดการให้เราหมดทุกอย่าง รวมถึง ขั้นตอนทางด้านราชการด้วย (สุดแต่บริษัท บางบริษัทให้เราดำเนินงานทางด้านราชการเอง บางบริษัทก็จะดำเนินการให้ และคิดค่าใช้จ่ายที่เป็นค่าบริการรวมไปแล้ว)
โดยกระบวนการหาแบบบ้าน/จ้างวาดแบบ ให้ทดลองหาแบบบ้านที่อยากได้ เค้าหน้าประมาณไหน อยากได้พื้นที่ใช้สอยราวๆเท่าใด ฟังก์ชั่นบ้านเป็นยังไง ปรารถนากี่ห้องนอน กี่ส้วม ห้องนั่งเล่น ห้องทำงานด้านล่าง ครัวไทย ครัวแยก ฯลฯ
หลังจากนั้น จะต้องว่าจ้างเขียนแบบ เพื่อจะนำอย่างงี้ไปขอก่อสร้าง รวมทั้งจ้างผู้รับเหมาก่อสร้างก่อสร้างบ้านของพวกเราตามแบบที่พวกเราอยาก ซึ่งแบบบ้านของเราต้องผ่านการเซ็นแบบยืนยันโดยวิศวกรแล้วก็นักออกแบบ ก็เลยจะนำไปยื่นขอได้
หมายเหตุ หากว่าไม่มีแบบในใจ หรือไม่อยากเสียค่าใช้จ่ายส่วนนี้ สามารถขอแบบบ้านมาตรฐานกับทางสำนักงานเขตแคว้นได้ ซึ่งแบบนี้สามารถนำไปยื่นขออนุญาตก่อสร้างได้เลย
5. ขออนุญาตก่อสร้าง
กรรมวิธีการขอก่อสร้าง
1) ยื่นคำร้องขออนุญาตก่อสร้างบ้านที่สำนักงานเขตท้องถิ่นในพื้นที่นั้นๆอาทิเช่น สำนักงานเขต กรุงเทพมหานคร สำนักงานเทศบาล ที่ทำการเมืองพัทยา ฯลฯ ขึ้นกับแต่ละพื้นที่ของจังหวัดนั้นๆ
2) สำนักงานเขตเขตแดนพิจารณาแบบแปลน โดยยิ่งไปกว่านั้นในเขตป้ายประกาศใช้กฎหมายควบคุมการก่อสร้างอาคาร หรือข้อบังคับแบบแปลนเมืองบ้านหรือตึก สิ่งปลูกสร้างทุกชนิดควรต้องได้รับอนุญาตก่อสร้างบ้านก่อน รวมทั้งจำเป็นจะต้องก่อสร้างตามแบบแบบแปลนที่ได้รับอนุญาต
3) ได้รับหนังสืออนุญาตให้ก่อสร้าง กรณีที่มิได้รับอนุญาต อาจจะมีการให้ปรับปรุงแก้ไขในบางรายละเอียด ก็จำต้องทำงานปรับแก้ รวมทั้งยื่นขออีกครั้ง
4) เมื่อได้ใบอนุญาตก่อสร้างมาแล้ว ควรทำสำเนาทั้งเก็บไว้ ที่ตัวเอง ให้คนเขียนแบบ วิศวกร และก็ผู้รับเหมา หรือบริษัทรับสร้างบ้าน ดำเนินการก่อสร้างบ้านถัดไป
หมายเหตุ: ในระหว่างก่อสร้าง ถ้าเกิดมีเหตุที่มีผลเสียกับเพื่อนบ้าน ชุมชนใกล้เคียง เป็นต้นว่า เสียงดังเกินในตอนที่ข้อบังคับกำหนด วัสดุก่อสร้างตก หรือมีอุบัติเหตุ จนได้รับการร้องทุกข์ หน่วยงานภาครัฐอาจมีคำบัญชาให้หยุดงานก่อสร้างชั่วครั้งคราว ตราบจนกระทั่งขั้นตอนด้านกฎหมายจะเสร็จจึงจะมีคำบัญชาว่า จะให้ก่อสร้างต่อ หรือให้หยุดก่อสร้างถาวร
ข้อกำหนดเกี่ยวกับระยะร่น
ลักษณะตึก ความกว้างถนนหนทาง ระยะร่น
สูงไม่เกิน 2 ชั้น หรือ 8 เมตร น้อยกว่า 6 เมตร จากจุดกึ่งกลางถนนหนทางอย่างน้อย 3 เมตร
สูงเกิน 2 ชั้น หรือ 8 เมตร น้อยกว่า 10 เมตร จากจุดกึ่งกลางถนนขั้นต่ำ 6 เมตร
สูงเกิน 2 ชั้น หรือ 8 เมตร 10-20 เมตร จากเขตถนนหนทางขั้นต่ำ 1 ใน 10 ของความกว้างถนน
สูงเกิน 2 ชั้น หรือ 8 เมตร เกิน 20 เมตร จากเขตถนนหนทางขั้นต่ำ 2 เมตร
หลักฐานยื่นขออนุญาตก่อสร้างบ้าน
1) กรอกคำร้องขออนุญาตก่อสร้างตึก ดัดแปลงปรับปรุงแก้ไขอาคารหรือรื้อถอนอาคาร (ข.1)
2) เอกสารแปลนบ้าน แบบบ้าน รวมทั้งรายละเอียดการก่อสร้าง ที่ได้มาตรฐานมีสถาปนิกและก็วิศวกรเป็นผู้เซ็นรับรองแบบ (กรณีที่ไม่มีคนเขียนแบบ สามารถขอแบบบ้านมาตรฐานจากสำนักงานเขตแคว้นในจังหวัดนั้นๆได้)
3) ใบรับรองจากสถาปนิกผู้ออกแบบบ้าน ผู้ควบคุมรวมทั้งเอกสารจากวิศวกรการก่อสร้าง
4) สำเนาโฉนดที่ดินที่จะก่อสร้าง หรือเอกสารสิทธิแสดงความเป็นเจ้าของที่ที่ดินผืนนั้น หรือกรณีเช่าที่ดินปลูกสร้างบ้าน ควรมีเอกสารแสดงสิทธิที่ได้รับอนุญาตจากเจ้าของด้วย
5) สำเนาบัตรประจำตัวประชาชน หรือทะเบียนบ้านเจ้าของตึก ในกรณีเป็นนิติบุคคลใช้ใบรับรองการเขียนทะเบียน กรณีที่มิได้ไปยื่นขอก่อสร้างด้วยตัวเอง ควรมีหนังสือแสดงการมอบอำนาจให้กับคนที่เป็นผู้แทนสำหรับการยื่นขอก่อสร้าง
หมายเหตุ: จำนวนชุดของเอกสาร ควรต้องซักถามข้อมูลอัพเดตจากสำนักงานเขตแคว้นที่จะยื่นขอก่อสร้างบ้าน
6. เริ่มก่อสร้าง
ภายหลังที่ได้เอกสารสิทธิ์ก่อสร้างเป็นที่เป็นระเบียบเรียบร้อยแล้ว ก็เริ่มลงมือก่อสร้างได้ โดยก่อนหน้าที่จะมาถึงขั้นตอนนี้ ตามธรรมดาแล้ว จะต้องมีการหาผู้รับเหมาไว้ก่อนล่วงหน้า เมื่อได้ใบอนุญาตมาก็พร้อมลงมือก่อสร้างได้เลย
โดยการเลือกหาผู้รับเหมา ต้องมีการเขียนสัญญาการว่าว่าจ้างให้แจ่มชัด ระบุประเด็นการจ่ายเงินต่างๆซึ่งการหาผู้รับเหมาที่ไว้ใจได้ที่ก่อสร้างจนถึงจบงาน ก็เกิดเรื่องยาก อันนี้บางครั้งอาจจะต้องหาคนที่ไว้ใจได้ หรือคนที่เคยส่งผลงานมาก่อนแล้ว แล้วก็ได้รับการรับรองว่า ไม่เบี้ยว ไม่เช่นนั้นบางทีอาจสูญเงินเปล่า ซึ่งบางทีก็อาจจะควรจะมีความละเอียดรอบคอบสำหรับการจ่ายเงินค่าตอบแทน จำเป็นต้องไม่เขี้ยวเหลือเกิน เพราะว่าเป็นสาเหตุที่ทำให้ถูกทิ้งงานได้ และไม่สะเพร่าจนกระทั่งเหลือเกิน
7. ขอเลขที่บ้าน น้ำ ไฟฟ้า
เมื่อก่อสร้างบ้านไปจนเกือบไปเสร็จ สามารถเริ่มดำเนินการขั้นตอนของการยื่นเลขที่บ้านได้เลย หรือจะยื่นขอภายหลังที่บ้านสร้างเสร็จแล้วหลังจากนั้นก็ได้ โดยหากยื่นภายหลังที่บ้านก่อสร้างเสร็จ ควรต้องแจ้งต่อนายทะเบียนด้านใน 15 วัน ภายหลังที่บ้านสร้างเสร็จ หลังจากนั้นก็นำใบสำมะโนครัวที่ได้รับไปยื่นขอน้ำประปา แล้วก็กระแสไฟฟ้าจากหน่วยงานที่เกี่ยวเป็นลำดับถัดไป
นี่คือขั้นตอนของการสร้างบ้านเอง เพื่ออยู่อาศัยเองโดยภาพรวม ซึ่งตามความจริง มีเนื้อหาในแต่ละส่วนอีกมากที่ผู้สร้างบ้านเองควรจะศึกษา ตั้งแต่การวางตำแหน่งตัวบ้าน ทิศของบ้าน การรับลม การรับแดด ไปจนถึงหัวข้อการเลือกวัสดุอุปกรณ์ต่างๆที่จะใช้ในบ้านที่เราอาจจะจำต้องลงมือเองในทุกขั้นตอน แม้ว่าจะเหน็ดเหนื่อยสักนิดสักหน่อย แม้กระนั้นมั่นใจว่าเราจะได้บ้านในแบบที่เราปรารถนา
